در 3 سال اخیر کنکور سراسری ، زیست شناسی به جنجالی ترین درس کنکور تجربی ها تبدیل شده است !! گویی در هر سال نوعی جهش آن هم از نوع کروموزومی اش !! در سوالات ایجاد می شود و ریخت و تیپ سوالات با سال قبلش تفاوت دارد . طراحان درس زیست شناسی علاوه بر سنجش علمی دانش آموزان با طرح سوالاتی قدرت مقایسه و تحلیل دانش آموزان را می سنجند . سوالات دیگر مثل قبل تک گزینه ای نمی باشد ، بلکه هر گزینه حدود 1 خط می شود !! از طرفی سوالاتی سرکله شان پیدا شد به نام سوالات شمارشی که در این نوع سوالات بیشترین وقت دانش آموز گرفته می شود . طراحان کنکور به اینها هم بسنده نکردند و سبک سوالات را به گونه ای تغییر دادند که گویی می خواهند مُچ گیری کنند !! علاوه بر این ها تست هایی به نام تست های تعمیمی پای شان به کنکور سراسری باز شده است که در این نوع تست ها ، داوطلب باید از هوش خود استفاده کند و نکته ای که در سوال بکار گرفته شده است و مد نظر طراح می باشد در هیچ جای کتاب به آن اشاره نشده است !! یعنی داوطلب باید مجموع اطلاعات خود را به یکدیگر تعمیم بدهد تا بتواند به این نوع تست ها پاسخ بدهد . طراحان کنکور گویی با یکدیگر کورس گذاشته اند و سال به سال سوالات مفهومی تر و سخت تر می شود طوری که در زمان انتشار سوالات بلافاصله بعد از کنکور و در فاصله ی اعلام پاسخ های کلیدی ، بین دبیران معتبر و سرشناس زیست شناسی در پاسخ های کلیدی پیشنهاد شده در چندین مورد (گاهی اوقات در 7 مورد !!) اختلاف نظر دیده می شود !! و این حاکی از این است که سوالات زیست شناسی تبدیل به یک کابوس برای دانش آموزان شده است . در این مقاله سعی داریم به شما دانش آموزان عزیز بهترین و صحیح ترین روش مطالعه ی زیست شناسی را شرح دهیم تا با یک برنامه ی مدوّن و حساب شده از پس این غول کنکور !! بر بیایید .
در ابتدای کار بایستی منابع منسب و در خور کنکور سراسری برای خود انتخاب کنید که به تنفضیل در زیر بررسی می کنیم :
الف) منابع آموزشی : 
هر داوطلب رشته ی تجربی بایستی حتما یک منبع آموزشی قوی داشته باشد زیرا با توجه به روند سوالات زیست شناسی به خصوص در کنکور سراسری 93 درک درستی از درس برگ برنده ای برای دانش آموز خواهد بود . این منبع آموزشی در ابتدای کار خود کتاب درسی است و بدانید که بهترین منبع می باشد زیرا طراح کنکور ملاکش کتاب درسی می باشد و از آن سوال طرح می کند پس یک داوطلب تجربی بهتر است که با کتاب درسی اُنس بگیرد .   از آنجایی که در کتاب درسی مطلب به صورت گنگ آورده شده است و همچنین به صورت نکته وار نیست و سوالات کنکور دانش آموزی را می طلبد که علاوه بر درک درست از مطالب، نکات ترکیبی و مقایسه ای آنها را بداند، لذا توصیه می شود که حتما از یک منبع کمک آموزشی خوب استفاده کنید . این منبع کمک آموزشی می تواند جزوه ی دبیرتان باشد یا جزوه ی هر دبیر دیگری و یا هر کتاب کمک آموزشی (مانند کتاب فاگوزیست جناب آقای دکتر  جوادی) .
دقت داشته باشید که یک منبع کمک آموزشی حتما داشته باشید در غیر اینصورت به مشکل جدی برخورد خواهید کرد . اینکه کدام منبع کمک آموزشی را استفاده کنید در مورد جزوات ما نمی توانیم اظهار نظر کنیم اما در مورد منابع کمک آموزشی توصیه می شود کتاب فاگوزیست دکتر جوادی را تهیه کنید. در بازار کتاب کمک آموزشی دیگری که مثل فاگوزیست بخواهد روی مطالب ریز شود و به صورت موشکافانه مطلب را بررسی کند موجود نمی باشد .

ب) منابع تستی :

در مرحله ی دوم یادگیری نیاز است که داوطلب حتما از یک منبع تستی قوی استفاده کند. با توجه به اینکه در مقدمه ی این مقاله نیز ذکر شد سوالات سال به سال تغییرات شگرفی در سبک شان ایحاد می شود لذا شما باید از کتابی استفاده کنید که مطابق با تست های کنکور سراسری اخیر باشد و حتی سخت تر از آن !! تا آمادگی این را داشته باشید که اگر روزی تست ها سخت تر شدند سر جلسه ی کنکور غافلگیر نشوید (بودند بسیاری از دانش آموزان که در سر کلاس قوی ترین دانش آموزان بودند و در آزمون های آزمایشی قلمچی و سنجش درصد بالای 80 بودند اما سر جلسه ی کنکور 92 غافلگیر شدند) . با توجه به اینکه کنکور سراسری به صورت ناگهانی در روند سوالات خود جهشی ایجاد کرد انتشارات قوی که قبلا حاکم بودند (مانند خیلی سبز) از کنکور جا ماندند اما خوشبختانه سایر انتشارات ها کمی جنبیدند و کتابهای خوبی را تالیف کردند که تک تک بررسی می کنیم .

کتاب میکرو طبقه بندی گاج :

این کتاب که اولین کتاب تست به سبک کنکورهای اخیر است بسیار قوی نگاشته شده است . دقیقا با توجه به سبک کنکور ، به قیدها توجه ویژه ای شده است ، کلمات مهم و کلیدی کتاب درسی اهمیت ویژه ای در این کتاب پیدا کرده اند ، در گزینه ها از جملات طولانی استفاده شده است و دیگر مثل قبل ها تک گزینه ای نیستند . تست های شمارشی به همراه تست های مقایسه ای در این کتاب به وفور یافت می شود . از نظر هزینه هم می توان گفت ارزان ترین کتاب تست زیست شناسی می باشد . این کتاب 2 جلد است که جلد اول شامل تست ها و  جلد دوم شامل پاسخ نامه ی تشریحی می باشد . این کتاب فاقد درسنامه می باشد و فقط در بخش هایی نکاتی را در قالب کادرهای توجه آورده است .  یکی دیگر از ویژگی های آن بررسی تمامی تست های سراسری داخل و خارج به همراه تست های آزمون های سنجش می باشد که باعث غنی شدن این کتاب از نظر تستی می باشد. همچنین در این کتاب به شکل های کتاب درسی توجه ویژه ای شده است . با این حال در این کتاب مانند همه ی کتابهای موجود در بازار غلط علمی وجود دارد که البته نظر شخصی مولف محترم این کتاب می باشد .

کتاب نشر الگو :

این کتاب می شود گفت که دومین کتابی می باشد که تست هایش را با سبک جدید کنکور وقف داد .  این کتاب هم عینا توضیحاتش مانند کتاب گاج است اما در مواردی از کتاب گاج برتری دارد که قابل تامل می باشد برای مثال :

در این کتاب نسبت به کتاب گاج بیشتر و عمیق تر به جملات کتاب درسی پرداخته شده است. همچنین این کتاب تست هایش از نظر سختی کمی قوی تر از کتاب گاج می باشد و همچنین از نظر پوشش تست ها ، علاوه بر تمامی تست های سنجش ، سراسرس خارج و داخل ، تست های گزینه دو را هم پوشش داده که بسیار کمک کننده می باشد . اگر خاطرتان باشد جناب آقای جوادی بارها تاکید کرده که حتما یک داوطلب تجربی تست های زیست شناسی آزمون های آزمایشی را بررسی کند چرا که این موضوع باعث یادگیری نکات بیشتری می شود و از طرفی امکان دارد همان مولف آزمون آزمایشی شما در همان سال یکی از طراحان کنکور باشد !! و در صورت اتفاق افتادن این موضوع تست های کنکور سبکش برای شما غریبه نخواهد بود. از طرفی در این کتاب نکاتی در قالب کادرهای آموزشی آورده شده است که بسیار خلاصه می باشد و به عنوان یک درسنامه نمی توان از آن استفاده کرد و بیشتر روی متن کتاب درسی تکیه شده است . اما این کتاب 2 مشکل دارد :

مشکل اول : در این کتاب غلط های علمی فراوانی دیده می شود که می تواند گریبانگیر دانش آموز شود . از طرفی نشر الگو در حال حاضر فقط برای سال دوم و سال سوم کتابهایش را بروز کرده است و پیش دانشگاهی بروز نیست و به عبارتی بدرد کنکور نمی خورد . در مورد کتاب دوم هم بگویم که این کتاب نسبت به کتاب سوم بسیار ضعیف نگاشته شده است و تفاوت چندانی با ورژن قبلی اش ندارد .

خیلی سبز :

همانطور که می دانید این کتاب اکم بی قید و شرط زیست شناسی ایران بود !! اما با سبک جدید سوالات از دور رقابت ها حذف شد چون تست هایشان تک گزینه ای بود و هیچ کمکی به دانش آموزان نمی کرد با این حال انتشارات خیلی سبز تصمیم به ویرایش کتابهای خود کرد که 3 فصل اول کتاب سوم را ویرایش کرد . این 3 فصل درسنامه دار شدند و تست هایشان به سبک تست های کنکور سراسری اخیر نگاشته شد . اما تست هایی که نگاشته شدند ضعیف می باشند و به قدرت تست های انتشارات گاج و نشر الگو نمی رسند. از نظر درسنامه همانطور که می دانید علت شهرت این انتشارات برای همین درسنامه هایشان بود . این کتاب از نظر مفهوم خوب کار کرده است اما سبک سوالات کنکور سراسری به گونه ای می باشد دانش آموز علاوه بر مفهوم باید نکات ترکیبی و مقایسه ای رو یاد بگیرن که در این کتاب کمتر توجه شده . اگر به سوالات کنکور سراسری 93 نگاه کنید متوجه می شوید در بسیاری از سوالات هر گزینه از یک فصل می باشد !! و حتی از یک کتاب متفاوت !! . هر چند در این درسنامه ها نکات ترکیبی آورده شده است اما خیلی کم می باشند و نیاز کنکور را برطرف نمی کنند زیرا مولف مجبور بوده است برای جلوگیری از حجم زیاد کتاب درسنامه ها را فشرده تر بنویسد . 

کتاب کمک آموزش : کتاب فاگوزیست یا هر جزوه ای که کامل باشد یا هر کتاب دیگری که صرفا درسنامه باشد.

کتاب تست : برای سال سوم : نشر الگو و برای سال دوم و پیش دانشگاهی انتشارات گاج

توجه !! توجه !!

دقت داشته باشید که کتابهای همایش زیست شناسی نشر دریافت برای جمع بندی می باشد و نمی توان از آن به عنوان یک کتاب کمک آموزشی و درسنامه استفاده کرد.